26, మార్చి 2025, బుధవారం

కుంతీదేవికి హరేణు ద్రవ్యం - 5

తక్కోలము ;- హరేణూ, రేణుకా - కౌంతీ, కపిలా భస్మగంధినీ| 

                      [వనౌషధివర్గము ;- 119 ]

తా. ;- `A`] రేణు యోగాత్ - ధూళి కలది & 

 `B`]ద్విర్జాయతే = రెండుసార్లు జనించునది ;;

C] కుంత్యై దుర్వాససా దత్తా కౌంతీ||

కుంతీకుమారి [కుంతీదేవి] కి దుర్వాసముని ఇచ్చినది ; 

`D`] కపిలవర్ణం కలిగిన హరేణూ ద్రవ్యాన్ని - కుంతికి దుర్వాసుడు ఇచ్చెను.

&

కుంతీదేవికి హరేణు ద్రవ్యం/హరేణూ ద్రవ్యం  ;-

2] లాక్షా ప్రియంగు మంజిష్ఠా సమంగా@ సహ రేణుకా|

సయష్ట్యాహ్వ మధూపేతా బభ్రు పిత్తేన కల్కితా@|| 

పుష్కరుడు పరశురామునికి తెలిపిన మందులు ;- 

మారేడు, పాటలి, బాహ్లికము, ఊషణము, శ్రీపర్ణి సల్లకి = 

వీటి కషాయం*తో  ప్రోక్షించుట - 

రక్షోఘ్నములు, విషహరాలు ఐన ఔషధములు - మరి కొన్నింటిని - 

పరశురాముడు తెలుసుకొనెను - 

*నిష్కాథము = కషాయ ;

2] లక్క,ప్రియంగువు, మంజిష్ఠ మంగము రేణుక యష్టి - అనే మధువుతో కలపాలి -

ఆ పదార్ధాన్ని - బభ్రుపిత్తముతో కూర్చాలి - దానిని - 

ఆవు కొమ్ములో పెట్టి ఏడు రాత్రులు భూమిలో పాతిపెట్టి ఉంచాలి. 

అటు తర్వాత - దానిని బంగారముతో పొదిగి, ధరించాలి.

దానిచే - విషం స్పర్శ నుండి ఇక్కట్లు కలుగవు - విషబాధ అతనికి  కలుగదు. 

3] ఇట్లే - తెల్ల ఆవాలు, వెలగ,మంజిష్ఠ - మరి కొన్నిటిని ఈ క్రింది దినుసులతో - అనగా ;-

 మనోహ్వల, శమీ పుష్టి *త్వక్కులతో - కలిపి, మరికొన్ని క్రియలు చేయాలి -

ఈ పైన పేర్కొన్న వాటిని - నున్నగా తయారుచేసి - 

సిద్ధమైన -  "మణి "💥ঁ- ని ధరిస్తే విషం హరించును.

&

త్వక్కు = బెరడు, చర్మం = twakku = beraDu, carmam ;; 

🥦 🎋 takkOlamu ;-  harENU, rENukA - kaumtee, kapilaa bhasmagandhinee| 

                      [wanaushadhiwargamu ;- 119 ;; pEjI - 299 ]

taa. ;- `A`] rENu yOgAt - dhULi kaladi & 

`B`] dwirjaayatE = remDusArlu janimcunadi ;;

`C`] kumtyai durwaasasaa dattaa kaumtee||

kumteekumaari [kumteedEwi] ki durwaasamuni iccinadi ; 

kapilawarNam kaligina harENU drawyaanni - kumtiki durwaasuDu iccenu. 

&

EXTRA ;- kumtiidEwiki harENu/ harENU drawyam ;-

2] laakshaa priyamgu mamjishThaa samamgaa@ saha rENukaa|

sayashTyAhwa madhuupEtaa babhru pittEna kalkitA@|| 

pushkaruDu paraSuraamuniki telipina mamdulu ;- 

maarEDu, paaTali, baahlikamu, uushaNamu, SreeparNi sallaki = 

weeTi kashaayam*tO prOkshimcuTa - 

rakshOGnamulu, wishaharaalu aina aushadhamulu - 

mari konnimTini - paraSuraamuDu telusukonenu - 

*nishkaathamu = kashaaya ;

2] lakka,priyamguwu, mamjishTha mamgamu rENuka yashTi - 

anE madhuwutO kalapaali -

aa padaardhaanni - babhrupittamutO kuurcaali - daani - aawu kommulO peTTi,

EDu raatrulu bhuumilO paatipeTTi umcaali. aTu tarwaata - 

daanini bamgaaramutO podigi, dharimcaali.

daanicE - wisham sparSa numDi ikkaTlu kalugawu - wishabaadha ataniki  kalugadu. 

3] iTlE - tella aawaalu, welaga,mamjishTha - mari konniTini -

ee krimdi dinusulatO - anagaa ;-

 manOhwala, SamI pushTi twakkulatO - kalipi, 

marikonni kriyalu cEyaali -

ee paina pErkonna waaTini - nunnagaa tayaarucEsinacO - 

siddhamaina "maNi"  - ni dharistE wisham harimcunu - 

&

 బెరడులతో మణి - బహు ఉపకారిణి ఐన medicine ;

extra LINK =  బెరడులతో మణి -  great medicine 

18, మార్చి 2025, మంగళవారం

శాండిల్య సమానం - బిల్వ - 4

మారేడు చెట్టు - పేర్లు ;; అమరకోశం ;- 

బిల్వశ్శాండిల శైలూషౌ మాలూర శ్రీఫలావపి -

బిలతి కుష్ఠాదీన్ బిల్వః, బిల భేదనే||

భావం ;- 1] శాండిల్య ఋషివత్ విప్ర మాన్యత్వాత్ శాండిల్యః||  ;- 

శాండిల్య మహర్షి వలె బ్రాహ్మణ పూజ్యనీయత కలిగినది ;;

&

కుష్టు మున్నగువానిని పోగొట్టేది. 

2] శైలూషుడు = నటుడు ;-  వలె నానా రూపాలను ధరించే తరువు ఈ బిల్వం ;; 

మల్యతే దేవైః మాలూరః = దేవతలచే ధరింపబడేది ;; &

శ్రీప్రదం, శ్రీప్రియం వా ఫలమస్యే శ్రీఫలం||

లక్ష్మీప్రదం, లక్ష్మీప్రియ = సిరిసంపదలు ఇచ్చు పండు కనుక - శ్రీఫలం" ఐనది. 

[31 - 253 page]  ;; 

🖋️🖋️ అమరకోశం -  వనౌషధివర్గము - ద్వితీయకాండం -  107 శ్లోకమ్ = శ్లోకమ్ ;  ౧ ; 

🏆 १  २  ३  ४  ५  ६   ७   ८  ९  - १०    ;; 

1] *గ్రెగల్ మెండల్ కన్నా ప్రాచీనులు హిందూ మహర్షులు - 

వారి అద్భుత పరిశోధనలు ఆయుర్వేద వైద్యానికి పునాది రాళ్ళు  ;

2] ఆయుర్వేద ఆవిర్భావం  ;

*  Gregor Mendel - 1822 - 1884 ; 

🏆 ౧ - ౨ - ౩ -  ౪  - ౫  - ౬  - ౭  - ౮ - ౯ - ౧౦ ;

THREE ESSAYS - in my blog ;-

1] చ్యవన ప్రాస - ఎవరు చేసారు? = చ్యవన మహర్షి ;

2] సౌవీరం బదరం కోలమ్ ;;

3] ఋషి ఇచ్చిన Mendel's Laws ;- 

భరద్వాజ ముని సృష్టించినవి ;- 1} ఏట్రింత పిట్ట 🦜  2] అడవిప్రత్తి  &

🌺  Lark bird భారద్వాజ పక్షి;  ;;

Extra ;- Lark ;- భారద్వాజము ;; ఏట్రింత ;; చందోలి పిట్ట ; బారతి/ భరతి పిట్ట ;;

Lark ;- `BAradwaajamu ;; ETrimta ;; camdOli piTTa ; bArati/ bharati piTTa ;; 

🏆  i,  ii, iii, iv, vi - vii -viii - ix - x - xi - xii - xiii  🏆&

1]  శాండిల్య ఋషి సమానం - మారేడు/ బిల్వ tree ; 

2] Hindu incentions, discoveries -Gregor Mendel ;;

 Hindu  discoveries -Gregor Mendel 


;

24, జనవరి 2025, శుక్రవారం

ఋషి ఇచ్చిన Mendel's Laws

 

భరద్వాజ ముని సృష్టించినవి ;- 1} ఏట్రింత పిట్ట 🦜  2] అడవిప్రత్తి 🌺🍀;-

బంగారు అక్షరములతో పొదగవలసినట్టి ఈ శ్లోకములను చూడండి ;-

🎻👉 ;  భరద్వాజీ తు సా వన్యా|| 👈 

వ్యాఖ్య ;- భరద్వాజ సృష్టత్వాత్  భారద్వాజీ.  🎋

=  భరద్వాజ మునిచే పుట్టింప బడినది = **🎋🥬 అడవి ప్రత్తి ;

& + ;- 👉 ; తుణ్డికేరీ సముద్రాంతా కార్పాసీ బదరేతి చ|| 👈

1. తుండికాన్ వదన గత రోగాన్ ఈరయతి ప్రేరయతీతి, తుండికేరీ - 

సీ. ఈర క్షేపే = ముఖ గతములైన రోగాలను పోగొట్టేది -

1. దూర ప్రసరాత్ సముద్రాంతా =

దవ్వుగా/ దూరంగా పోవునది ;;

2. జనోపకారాయ కల్పతే కార్పాసీ ;

సీ. కృపూ సామర్ధ్యే. -

రేగుపండు వంటి పళ్ళు కలిగిఉన్నది -

ఈ 'నాలుగు ' ప్రత్తి పేర్లు ; [page 297 ] ;; 

part - 2 ;-

జనోపకారము కొఱకు సమర్ధమైనది . 

పా. కర్పాసీ ; 

3. బదర్భ ఫలత్వ్వాత్ బదరా = 

  అమర కోశము ;- ద్వితీయ కాండము - వనౌషధి వర్గము -115 ] ;;

& + ;- 

🎻 వ్యాఘాటస్తు భరద్వాజః||

                 అమర కోశము ;- ద్వితీయ కాండము - సింహాది వర్గము - 14 ] -

వివరణ ;- వ్యాఘ్రావ దటతీతి వ్యాఘ్రాటః.- అట గతౌ ;-

;- పులి వలె తిరుగునది &

వ్యాజిఘ్రన్నటతీతి వ్యాఘ్రాటః.

ఘ్రాగంధోపాదనే ఆఘ్రాణించుచు పోతూ ఉండేది ;;

1. భరద్వాజేనా సృష్టః భరద్వాజః ;-

అనగా - భరద్వాజుల చేత సృజింపబడినది ;-

2] ఈ భరద్వాజము = ఏట్రింత [జంతువు] ;; page 336] ;

&

EXTRA ;- part - 3 ;- సిద్ధాంతం - మొక్కలు, చెట్లు ;-

మెండల్ సిద్ధాంతం ;- మొక్కలు, చెట్లు - సున్నిత పరిశోధనలు చేసి, 

కొత్త రకం తరు, లతా - పుష్ప, ఫలాలను సృష్టించిన Mendel's Laws - 

జన్యు శాస్త్ర, వైజ్ఞానిక శాస్తాలకు - కొత్త మలుపులు ఏర్పరిచినవి, ఐతే .......

మన దేశంలో ఇట్లాంటి వింత పరిశోధన ద్వారా - 

ప్రతిసృష్టి జరిగిన అమోఘ సంఘటన జరిగినది. ఇందుకు ఒక నిదర్శనము - గమనించండి.

"అమరకోశమ్" లోని శ్లోకము [here ABOVE ] స్వర్ణాక్షర లిఖితం అనదగిన - 

ఆ పదసంపత్తి ఇది ;-  🎋🥬

& Mendel's Laws - వలె అద్భుత ఆవిష్కరణలను - హిందూదేశంలో - తపస్వి వర్గం - మునులు - సాధువులు, మేధావులు సృష్టించి, ప్రజలకు అనుగ్రహించారు -  

ప్రాచీన వైజ్ఞానిక సంపద కర్తలకు జేజేలు చెబుదాం ...... , 

&

Extra ;- Lark ;- భారద్వాజము ;; ఏట్రింత ;; చందోలి పిట్ట ; బారతి/ భరతి పిట్ట ;;  ===========, 

Lark ;- `BAradwaajamu ;; ETrimta ;; camdOli piTTa ; bArati/ bharati piTTa ;; 

======================================== ,

part - 1 ;-  *in PRNT Book = *page 297 ] ;; 

bamgaaru aksharamulatO podagawalasinaTTi I SlOkamulanu cUDamDi ;-

🎻  Baradwaajee tu saa wanyaa||

wyaakhya ;- Baradwaaja sRshTatwaat  Baaradwaajee.

=  Baradwaaja municE puTTimpa baDinadi = 🎋🥬 aDawi pratti ;

& + ;-

tuNDikErI samudraantaa kaarpaasI badarEti ca||

1. tumDikAn wadana gata rOgAn eerayati prErayateeti, tumDikEree - 

see. eera kshEpE = mukha gatamulaina rOgaalanu pOgoTTEdi -

1. duura prasaraat samudraamtaa =

dawwugaa/ duuramgaa pOwunadi ;;

2. janOpakaaraaya kalpatE kaarpaasee ;

see. kRpuu saamardhyE. -

rEgupamDu wamTi paLLu kaligiunnadi -

ee 'naalugu ' pratti pErlu ; [`*page 297 ] ;; 

  `part - 2 ;-

`janOpakaaramu ko~raku samardhamainadi . 

paa. karpaasee ; 

3. badarbha phalatwwaat badaraa = 

  amara kOSamu ;- dwiteeya kaamDamu - wanaushadhi wargamu -115 ] ;;

& + ;- 

🎻 wyAGATastu Baradwaaja@h||

                 amara kOSamu ;- dwiteeya kaamDamu - sim haadi wargamu - 14 ] -

wiwaraNa ;- wyAGraawa daTateeti wyAGrATa@h.- aTa gatau ;-

;- puli wale tirugunadi &

wyaajighrannaTateeti wyaaghraaT@h.

ghraagamdhOpaadanE AGrANimcucu pOtuu umDEdi ;;

1. bharadwaajEnaa sRshT@h bharadwaaja@h ;-

anagaa - Baradwaajula cEta sRjimpabaDinadi ;-

2] ee bharadwaajamu = ETrimta [jamtuwu] ;; `page 336] ;;

EXTRA ;- part - 3 ;-

`part - 3 `;- siddhaamtam - mokkalu, ceTlu ;-

memDal siddhaamtam ;- mokkalu, ceTlu - sunnita pariSOdhanalu cEsi, kotta rakam taru, lataa - pushpa, phalaalanu sRshTimcina `Mendel's Laws` - janyu SAstra, waijnaanika SAstaalaku - kotta malupulu Eraparicinawi. aitE .......

mana dESamlO iTuwamTi wimta pariSOdhana dwaaraa - 

pratisRshTi jarigina amOGa samGaTana jariginadi. imduku oka nidarSanamu - gamanimcamDi.

"amarakOSamm" lOni SlOkamu swarNAkshara likhitam anadagina - 

A padasampatti idi ;-  🎋🥬; & + ;-

ESSAY - 4 ;- `Mendel's Laws` - wale adbhuta aawishkaraNalanu - himduudESamlO - tapaswi wargam - munulu - saadhuwulu, mEdhaawulu sRshTimci, prajalaku anugrahimcaaru -

praaceena waijnaanika sampada kartalaku jEjElu cebudaam ...... , 

ESSAY - 4 ;- ఋషి ఇచ్చిన Mendel's Laws 






LINK ;- Lark bird భారద్వాజ పక్షి

6, జనవరి 2025, సోమవారం

సౌవీరం బదరం కోలమ్

సౌవీరం బదరం కోలమ్||  వనౌషధివర్గము  - అమరకోశమ్ -  ; 

[దేశము - వృక్షాలు, పళ్ళు ]

A] సువీరం - అను దేశమునందు ఎక్కువగా పండే పళ్ళు = రేగుపళ్ళు ;

B] బదరం ;- రేగిపళ్ళు ఎక్కువగా పండే నేల అది & 

 A] సౌవీరం ;-   సువీరుడు ప్రభువు - కనుక ఆ దేశం "సౌవీర దేశం" ఐనది - 

సువీరుడు ;- శిబి చక్రవర్తి రెండవ కొడుకు & సువీర పాలిత సీమ =  

సౌవీరము ; [ పురాణనామచంద్రిక ] ;;  

&

A] తుండికేరీ సముద్రాంత కార్పాసీ బదరేతి చ|| 

వనౌషధివర్గము ;- 115 శ్లోకం ; అమర కోశమ్ ; & 

B] భారద్వాజీ తు సా వన్యా||  -

C] వ్యాఘ్రాటస్తు భరద్వాజః||

తాత్పర్య ;- భరద్వాజము - అనే అరణ్య జంతువు = ఏట్రింత ] ;; 

               - సింహాది వర్గము -శ్లోకమ్ - 15 ;;

follow ఈ శ్లోకములు - next - my blog essay ; 

అమరకోశమ్ - కేవలం - నిఘంటువు మాత్రమే కాదు - భౌగోళిక విజ్ఞాన గని & 

పశు, పక్షి - సామాజిక స్వరూపాలను పరిశీలించడానికి - చరిత్రకారులకు - 

ఎంతో ఉపకారం చేసే గొప్ప గ్రంధం - అమరకోశమ్ - ఉద్గ్రంధం - historians కి, 

socialogists కి - ఎన్నో అంశాలను అందించగలుగుతున్న hand book -  

ఇందుకు పైన ఉన్న శ్లోకము - చక్కని ఉదాహరణ -

అంతే కాదు, ఆయా ప్రదేశాల స్వభావాన్ని అనుసరించి, ఆ ఊళ్ళు - సీమలకు - 

పేర్లు పెట్టిన తీరు - ఎంతో ఆశ్చర్యాన్ని కలిగిస్తున్నది కదా!! 

************************************* ,

ఎందరో మహనీయులు, మహర్షులు ;- ప్రాచీనకాలంలోనే మన పురాతన విజ్ఞానం, 

దేశీయ నాగరికత - గగనపర్యంతం అభివృద్ధి అవడానికి - ⛳ఇటువంటి వ్యక్తులు - నిష్కామంగా కృషియే మూలకారణం. నవీన విజ్ఞాన సంపదకు పునాది రాళ్ళు - 

నాటి నుండి - పెరుగుతూ వచ్చిన -  ఈ మణిదీపాల ఉజ్వలకాంతులు.  మళ్ళీ మళ్ళీ సరికొత్తగా మననం చేసుకుంటూ ముందుకు సాగుతున్న ఉండడం మన కర్తవ్యం. ఇటువంటి ⛳ వారసత్వ సిరి⛳ ని - కాపాడుకొంటూ, 

స్వర్ణ పారిజాత పరిమళాల పరివ్యాప్తి కోసం - 

పరిశ్రమిస్తూన్న నిత్య విద్యార్ధులం మనం - & 

ఇంత గొప్ప విజ్ఞాన సాగరాన్ని పరిశీలించే అందరమూ - 

సదా అభ్యాసకులమే, and నిత్య విద్యార్ధులమే! 

see ;- ⛳ జలార్గళశాస్త్రము*= *५४. उदकार्गल ⛳ "ఉదకార్గల శాస్రం" * ;; 

&

EXTRA NOTES ;- అమరం అంటే నామలింగాను శాసనం అనే నిఘంటువు. దీనికే అమరం/ అమరకోశం అని ప్రసిద్ధి. ఇది కేవలం నిఘంటువే కాదు,Thesarus కన్నా ఎన్నో రెట్లు ఉపయోగకరమైనది. దీని రచయిత అమరసింహుడు, ఈయన బౌద్ధుడు. 

కోశాలన్నిటిలోనూ అమరకోశం అత్యంత దీప్తితో వెలుగుతున్నది. దానికి అమరసింహుడు అవలంబించిన వర్గీకరణ వ్యవస్థ, అమరంలో తొక్కిన నూతన మార్గాలు కారణం. అతని భాష్య మర్మజ్ఞత పండితలోకంలో అతడికి అగ్ర తాంబూలం ఇప్పించింది. అనంతమైన శబ్దరాశి లోంచి వాఙ్మయంలో తరచుగా వాడుకలో వున్న పదాల్ని ఎన్నుకోవడంలో అతని నిశిత దృష్టి సైతం అతడి కోశాన్ని సార్వజనీనం చేసింది. అమరకోశం-  కోశక్షేత్రంలో వటవృక్షమై - నిలిచింది.

ఇంద్రశ్చంద్రః కాశకృత్స్నాపిశలీ శాకటాయనః|

పాణిని అమర జైనేంద్రాః జయంతి అష్టాది శాబ్దికాః|| 

– అనే శ్లోకాన్ని బట్టి అమరసింహుడు ప్రసిద్ధులైన శాబ్దికులలో ఒకడు -

************************************* , 

అమరసింహుడు  రచన -  నామలింగాను శాసనమ్ని 

మూడు కాండలు - గా విభజించాడు. 

మొదటి కాండలో 280, రెండో కాండలో 735, మూడో కాండలో 485.. వెరసి 1500 శ్లోకాలు న్నాయి. 

ప్రతి కాండను కొన్ని వర్గాలుగా విభజించాడు. 

ప్రథమ కాండ ;- 12 వర్గాలు ;- స్వర్గ వర్గం, వ్యోమ వర్గం, దిక్‌ వర్గం, కాల వర్గం, ఽధీ వర్గం, వాక్‌ వర్గం, శబ్దాది వర్గం, నాట్య వర్గం, పాతాళ వర్గం, భోగి వర్గం, నరక వర్గం, వారి వర్గం = [12 వర్గాలు ఉన్నాయి ]  

ద్వితీయ కాండ ;- భూ వర్గం, పుర వర్గం, శైల వర్గం, వనౌషధి వర్గం, 

సింహాది వర్గం, మనుష్య వర్గం, బ్రహ్మ వర్గం, 

క్షత్రియ వర్గం, వైశ్య వర్గం, శూద్ర వర్గం ;  = పది వర్గాలు ;; 

తృతీయ కాండ ;- విశేష్య నిఘ్న వర్గం, సంకీర్ణ వర్గం, నానార్థ వర్గం, అవ్యయ వర్గం, లింగాది సంగ్రహ వర్గం =  ఐదు వర్గాలు ;; 

ఇందులో వుండే నానార్థ వర్గంలో పదాలని కాంతాలు, ఖాంతాలు, గాంతాలు -

 అని వర్ణక్రమంలో కూర్చాడు. 

ప్రణాళికాబద్ధంగా (schematic)  సాగిన ఈ రచన - తరువాత Dictionary లకు దిక్సూచి ఐనది - నిఘంటు కారులు  - అకారాది క్రమం కూర్చడం అమరాన్ని అనుసరించే చేశారు.

======================= .

`A`] sauweeram badaram kOlamm||  ;- wanaushadhiwargamu ; - 36 ;; 

dESamu - wRkshAlu, paLLu ;- suweeruDu ;- Sibi cakrawarti remDawa koDuku & 

suweera pAlita seema = sauweeramu ; [ purANa naama camdrika ] ;;  

suweeram - anu dESamunamdu ekkuwagaa pamDE paLLu = rEgupaLLu ; &

rEgipaLLu ekkuwagaa pamDE nEla adi & suweeruDu prabhuwu - 

kanuka aa dESam "sauweera dESam" ainadi - 

&

`A`] tumDikErI samudraanta kaarpaasee badarEti ca|| 

wanaushadhiwargamu ;- 115 SlOkam ; amara kOSamm ; & 

BAradwaajee tu saa wanyaa||  -

`B`] wyAGrATastu Baradwaaja@h||

taatparya ;- bharadwaajamu - anE araNya jamtuwu = ETrimta ] ;; 

`follow` ee SlOkamulu - `next` - `my blog essay` ; 

sim haadi wargamu -SlOkamm - 15 ;;  

&* 

amarakOSamm - kEwalam - nighamTuwu maatramE kAdu - 

BaugOLika wijnaana gani & paSu, pakshi - saamaajika swaruupaalanu pariSIlimcaDaaniki - caritrakaarulaku - emtO upakaaram cEsE goppa gramdham - 

amarakOSamm - udgramdham - `historians` ki, `socialogists` ki - ennO amSAlanu amdimcagalugutunna `hand book` -  

imduku paina unna SlOkamu - cakkani udaaharaNa -

amtE kaadu, aayaa pradESAla swabhaawaanni anusarimci, aa ULLu - 

seemalaku - pErlu peTTina teeru - emtO AScaryaanni kaligistunnadi kadA!! 

************************************* 

pages - 256, 555, 588  - దేశము - వృక్షాలు, పళ్ళు ;-  వనౌషధివర్గము - 36 ;; అమరకోశమ్ ;;

Link = Dictionary లకు దిక్సూచి ;; 

2, జనవరి 2025, గురువారం

చ్యవన ప్రాస - ఎవరు చేసారు?

 చ్యవన మహర్షి =  చ్యవన ప్రాస - ను ఎవరు చేసారో తెలుసా!!? - 

చ్యవన ముని ఆశ్రమం ;- *ఆరావళీ పర్వతశ్రేణులు - ధోసీ గిరి పైన  ఉన్నది. 

 🛞పాఠ్యాంతరం - A  ;- 10 వేల ఏళ్ళ క్రితం -  చ్యవన మహర్షి చేసిన మందు 

" చ్యవన ప్రాస" పేరుతో ప్రఖ్యాతి గాంచినది. &  

*ఆరావళి hills - నేటి హర్యానా, రాజస్థాన్ రాష్ట్రముల సరిహద్దు ; [ పార్ట్ - 1] ;;

************************* ,

🛞 పాఠ్యాంతరం -  B ;- సూర్యుని యొక్క అమడ పిల్లలు ఐన అశ్వినీ కుమారులు.

వీరు చ్యవన మహర్షి కోసం మూలికా ఔషదం తయారుచేసారు.

వారు ఇచ్చిన ప్రసాదము అమోఘంగా పనిచేసింది. చ్యవనునికి శక్తి సంపదను సమకూర్చినది.

నాటినుండి చ్యవనుని పేరుతో ఈ ఆయుర్వేద ఔషధం సుప్రసిద్ధం ఐనది.  

1] చ్యవన మహర్షి ;- వంశావళి, చరిత్ర - reference ;- 1] చ్యుత జన్మ = 

అనగా - నెలలు నిండ మునుపే పుట్టిన వాడు, కనుక  చ్యవన నామం ఇతనికి కలిగింది.

2]  తల్లి పులోమ, తండ్రి భృగువు - పులోముడు అనే రాక్షసుడు పులోమ [భృగు పత్ని & చ్యవనుని జనని] ను బలవంతంగా అపహరించాడు, భీతిల్లిన పులోమ గర్భం - చ్యుతమై, చ్యవనుడు పుట్టెను. చ్యవనుని కంటి చూపుతో - ఆ రక్కసుడు భస్మం అయ్యాడు.  

3] పార్ట్ - 2 ;- శర్యాతి మహారాజు కుమార్తె - సుకన్య - చ్యవనుని భార్య ఐనది. పతివ్రత ఐన సుకన్య శక్తి వలన కవలలు ఐన *అశ్వినీకుమారులు - *సోమపానం స్వీకరించగల అర్హతను పొందారు.  అశ్వినీకుమారులు ;- సూర్య పుత్రులు, బాడబ రూపము ధరించినట్టి సంజ్ఞాదేవి - వీరి తల్లి & ప్రఖ్యాత దేవవైద్యులు - అమడలు ఐన ఈ అశ్వినీ దేవతలు ;;    &

`Extra Links follow` ;- దేవతలు *సోమలత నుండి తయారు చేసిన పానీయ నామము సోమ తీర్ధము - సోమపానం చేయుట - మర్యాదాపూర్వకం ఐన క్రియగా భావిస్తారు. ప్రాచీనకాలమున యజ్ఞ, యాగములలో ఈ *సోమపానం విధి కొనసాగుతుండేది.

; a] *సోమలత ; b] *సోమపానం ;;

`ref ;- మహాభారతం - ఆదిపర్వం - 5-6  ;;    &

Extra notes ; 1] Sanskrit numbers ;- १  - २ - ३ - ४ -  ५ -  ६  -  ७ -  ८ -  ९ - १० ;

Telugu numbers ;- ౧ - ౨ - ౩ -  ౪  - ౫  - ౬  - ౭  - ౮ - ౯ - ౧౦ ;  

Ref ;- దగార్గల్-భూమీతల్ జల్ పరీక్షా (పహాణే). (పుష్ఠే :  २७८ తే २१८)  ; వ్యంజన్ ;

1] Link = దగార్గల్-భూమీతల్ జల్ పరీక్షా (పహాణే) ;; 

&  మంచి సంకల్పం - ; వరాహమిహిరుడు - భూమిలోపలి పొరలలో - ఉన్న నీటిజాడలను ఎట్లా కనిపెట్టాలో - శ్లోకముల రూపములో - లోకమునకి అందించిన అద్భుత గ్రంధం - జలార్గళశాస్త్రం - ప్రజలకు ఎంతో ఉపయుక్తం, ఉపకారి - ఈ హిందూ ప్రాచీన రచన ;- జగతికి అందించడం మంచి సంకల్పం - ఇది మంచి సందేశం ........ ,

స్వర్ణ పారిజాత పరిమళాల పరివ్యాప్తి కోసం - పరిశ్రమిస్తూన నిత్య విద్యార్ధులు అనేకమంది ఉన్నారు, ఆ పంథాను అనుసరిస్తూ, నడక సాగించడం - అనే విశేషం వలన - happy గా, proud గా ఫీల్ ఔతున్నాను. 4] ఇంత గొప్ప విజ్ఞాన సాగరాన్ని పరిశీలించే అందరమూ -  సదా అభ్యాసకులమే, and నిత్య విద్యార్ధులమే!          &

జలార్గళశాస్త్రము*= *५४. उदकार्गल ;-  "ఉదకార్గల శాస్రం" * ;  [below link] ;

=================,

cyawana praasa - ewaru cEsaaru? ;-

cyawana praasa - nu ewaru cEsaarO telusA!!? -  

aaraawaLI parwataSrENulu - dhOsee giri paina unnadi. 

 pAThAmtaram - `A` ;- 10 wEla ELLa kritam -  cyawana maharshi cEsina mamdu " cyawana praasa" pErutO prakhyaati gaamcinadi. 

& *aaraawaLi - nETi haryaanaa, raajasthaan raashTramula yoka  sarihaddu ;

************************* ,

 pAThAmtaram - `B` ;-  suuryuni yokka amaDa pillalu aina aSwinee kumaarulu.

weeru cyawana maharshi kOsam muulikaa aushadam tayaarucEsaaru.

waaru iccina prasaadamu amOGamgaa panicEsimdi. cyawanuniki Sakti sampadanu samakuurcinadi.

nATinumDi cyawanuni pErutO ee aayurwEda aushadham suprasiddham ainadi.  ******************, 🛞 

1] cyawana maharshi ;- wamSAwaLi, caritra - `reference` ;- 1] cyuta janma = anagaa - nelalu nimDka munupE puTTina wADu, kanuka  cyawana naamam itaniki kaligimdi.

2]  talli pulOma, tamDri BRguwu - pulOmuDu anE raakshasuDu pulOma [BRgu patni & cyawanuni janani] nu balawamtamgaa apaharimcADu, BItillina pulOma garbham - cyutamai, cyawanuDu puTTenu. cyawanuni kamTi cUputO - aa rakkasuDu bhasmam ayyADu.

REF ;- mahaabhaaratam - aadiparwam ;; 

[samskRtam] ;- chyut = premere child ;- named CHYAWANA ;; 

 pAThAmtaram - `A` ;- 

3] పార్ట్ - 2 ;- Saryaati mahaaraaju kumaarte - sukanya - cyawanuni BArya ainadi. patiwrata aina sukanya Sakti walana kawalalu aina *aSwineekumaarulu - *సోమపానం = *sOmapaanam sweekarimcagala arhatanu pomdaaru.  aSwineekumaarulu ;- suurya putrulu, baaDaba ruupamu dharimcinaTTi sam jnaadEi weeri talli & prakhyaata dEwawaidyulu - amaDalu aina ee aSwinee dEwatalu ;;       & 

`Extra Links follow` ;- dEwatalu *sOmalata numDi tayaaru cEsina paaneeya naamamu sOma teerdhamu - sOmapaanam cEyuTa - maryaadaapuurakam aina kriyagaa bhaawistaaru. praaceenakaalamuna yajna, yaagamulalO ee *sOmapaanam widhi konasaagutumDEdi.

; `a`] *sOmalata ; `b`] *sOmapaanam ;  

&

జలార్గళశాస్త్రము*= *५४. उदकार्गल ;-  "ఉదకార్గల శాస్రం" * ; 

paintingskadanbarikrish.blogspot.com ;;

= 54 udakArgaLaSAstramm ;;;;  జలార్గళశాస్త్రము = "ఉదకార్గల శాస్రం"

29, సెప్టెంబర్ 2023, శుక్రవారం

సదా విద్యార్ధులమే

నేను 18 ఏళ్ళ నుండి విపరీతంగా ఈ పుస్తకం *కోసం ప్రయత్నించాను
ఇన్నేళ్ళకు - [బృహత్ సంహిత - లోని] జలార్గళశాస్త్రము* ను 
నా బ్లాగ్ లో టైప్ చేసి - అచ్చు వేయగలిగాను. 
1] ఈ చిన్న పొత్తము - తెలుగు అనువాదపద్యాలతో ముద్రణ ఐనట్టి 'జలార్గళము - ' -
'తెలిసిన ఆమె - చదువుతుంది కదా!' - అని ఇచ్చాను, 
అంతే! ఆ బుల్లి పుస్తకం - మళ్ళీ నాకు ఇవ్వలేదు. 
అప్పటి నుండీ గాలిస్తూనే ఉన్నాను, 
in Inetrnet - ఇప్పటికి లభించి, నాకు ఎంతో సంతోషాన్ని ఇచ్చింది ......,  
I feel very Happy! 
                                                    *   *   *   *   *   *
ఎందరో మహనీయులు, మహర్షులు - మన పురాతన విజ్ఞానం - అభివృద్ధి చేసారు . ప్రాచీనకాలంలోనే దేశీయ నాగరికత గగనపర్యంతం అభివృద్ధి అవడానికి - 
ఇటువంటి వ్యక్తులు - నిష్కామంగా కృషియే మూలకారణం. 
కొన్ని దేశాలకు మాత్రమే ఇటువంటి పురోభివృద్ధి గాంచిన 
పురాతన నాగరికత - లభించిన భాగ్యం లభ్యమైనది. 
 🎻 🎻 మన పురాతన విజ్ఞానం - అభివృద్ధి చేసారు ;- 
 2] ప్రాచీనకాలంలోనే దేశీయ నాగరికత గగనపర్యంతం అభివృద్ధి అవడానికి - 
ఇటువంటి వ్యక్తులు - నిష్కామంగా కృషియే మూలకారణం.
 కొన్ని దేశాలకు మాత్రమే ఇటువంటి పురోభివృద్ధి గాంచిన -
పురాతన నాగరికత - లభించిన భాగ్యం లభ్యమైనది. 
 3] నవీన విజ్ఞాన సంపదకు పునాది రాళ్ళు -
నాటి నుండి - పెరుగుతూ వచ్చిన - 
ఈ మణిదీపాల ఉజ్వలకాంతులు. 
మళ్ళీ మళ్ళీ సరికొత్తగా మననం చేసుకుంటూ 
ముందుకు సాగుతున్న ఉండడం మన కర్తవ్యం. 
ఇటువంటి వారసత్వ సిరి ని - కాపాడుకోవాలసిన బాధ్యత మన అందరిదీ
ఈ స్వర్ణ పారిజాత పరిమళాల పరివ్యాప్తి కోసం -
పరిశ్రమిస్తూన నిత్య విద్యార్ధులు అనేకమంది ఉన్నారు, 
      ఆ పంథాను అనుసరిస్తూ, నడక సాగించడం - 
         అనే విశేషం వలన - happy గా, proud గా ఫీల్ ఔతున్నాను. 
4] ఇంత గొప్ప విజ్ఞాన సాగరాన్ని పరిశీలించే అందరమూ - 
సదా అభ్యాసకులమే, and నిత్య విద్యార్ధులమే
&
జలార్గళశాస్త్రము*= *५४. उदकार्गल ;-  
"ఉదకార్గల శాస్రం" * ;  = 54 udakArgaLaSAstramm ;;
= =============================, 🎻 🎻 
I am trying for jalArgaLa SAstram - since 18 years and - now after many hurdles, 
I can give these items, in my blog.
1] ee cinna pottamu - telugu anuwaadapadyaalatO mudraNa ainaTTi jalaargaLamu - 
telisina aame - caduwutumdi kadaa - ani iccaanu, amtE! aa bulli pustakam - 
maLLI naaku iwwalEdu. appaTi numDI gaalistuunE unnaanu, 
ippaTiki labhimci, 
naaku emtO samtOshaanni iccimdi ......, 
2] praaceenakaalamlOnE dESIya naagarikata gaganaparyamtam -
abhiwRddhi awaDAniki - iTuwamTi wyaktulu - 
nishkaamamgaa kRshiyE muulakaaraNam.
konni dESAlaku maatramE iTuwamTi purOBiwRddhi gaamcina 
puraatana naagarikata - labhimcina BAgyam labhyamainadi. 
 3] naweena wijnaana sampadaku punaadi rALLu nATi numDi - 
perugutuu waccina - ee maNideepa ujwala kaamtulu. 
maLLI maLLI sarikottagaa mananam cEsukumTU 
mumduku saagutunna umDaDam mana kartawyam. 
iTuwamTi waarasatwa siri ni - kaapaaDukOwaalasina baadhyata 
mana amdaridee, ee swarNa paarijaata parimaLAla pariwyaapti kOsam -
pariSramistuuna nitya widyaardhulu anEkamamdi unnaaru, 
aa pamthaanu anusaristuu, naDaka saagimcaDam - 
anE wiSEsham walana - happy gA, proud gaa feel autunnaanu.
4] imta goppa wijnaana saagaraanni pariSIlimcE amdaramuu ....... , 
sadA aByAsakulamE, `and` nitya widyaardhulamE!
&
Extra notes ; 1] Sanskrit numbers ;- १  - २ - ३ - ४ -  ५ -  ६  -  ७ -  ८ -  ९ - १० ;
Telugu numbers ;- ౧ - ౨ - ౩ -  ౪  - ౫  - ౬  - ౭  - ౮ - ౯ - ౧౦ ;  
Ref ;- దగార్గల్-భూమీతల్ జల్ పరీక్షా (పహాణే). (పుష్ఠే :  २७८ తే २१८)  ; వ్యంజన్ ;
;
Numbers Sanskrit, Telugu 


26, సెప్టెంబర్ 2023, మంగళవారం

సమాప్తం శుభమ్

 తా. ఇటుల శుభనక్షత్ర - శుభదిశలయందు -

వాపీ - కూపాదులనిర్మాణంబు చేయునెడల - ప్రథమంబున వరుణ లి/ బు  కావించాలి. 

జలనాడి వెడలు మార్గంబున - మఱ్ఱి గూటమైనను, ప్రబ్బలిగూటము ఐనను నాటాలి,

దానిని పుష్పంబులచే పూజించి, ధూప దీప నైవేద్య తాంబూలాదులు ఒసగిన పిదప వాపీ కూపాదుల నిర్మాణము చేయవలయును,

ఇట్లు వరాహ మిహిరులచే రచియించబడిన జలార్గళశాస్త్రము ముగిసెను.

&

the above matter - is *तात्पर्य /सारांश of my previous post ;- 

         కృత్వా వరుణస్య బలిం వటవేతస కీలకం సిరా స్థానే|

                కుసుమైః గంధైః ధూపైః సంపూజ్య నిధాపయేత్ ప్రథమమ్|| - 125 ;; 

&

ఇతి శ్రీవరాహ మిహిర కృతౌ బృహత్సంహితాయాం -

జలార్గళ శాస్త్ర కథనం నామ -  చతుఃపంచాశోऽధ్యాయః||

మొత్తం శ్లోకములు - in -  వరాహమిహిర - జలార్గళ శాస్త్రము = ౧౨౫ = 125

Extra ;- 1] సమాప్తం శుభమ్ ;-  2]  ఇతి సమాప్తమ్ ;-  శుభం కార్డు ;; 

3] టీకా టిప్పణి ;- తాత్పర్య / సారాంశ్/ సారాంశము/ సారాంశం / సారాంశమ్  ;; 

= ,  iti samaaptamm ;- 

= TIkA TippaNi ;- tAtpary / saaraamS/ sArAmSamu / saaraamSam / sArAmSamm =

-1] इति समाप्तम  ;; 2] शुभम = अच्छा और शुभ होना ; శుభమ్ కార్డు ; - 

3] टीका टिप्पणी ;- तात्पर्य  समाप्त / समाप्तम 

============================ , 

taa. iTula SuBanakshatra - SubhadiSalayamdu -

waapee - kuupaadulanirmANambu cEyuneDala - prathamambuna waruNa li / bu kaawimcaali.

jalanADi weDalu maargambuna - ma~r~ri gUTamainanu, prabbaligUTamu ainanu nATAli,

daanini pushpambulacE puujimci, dhuupa deepa naiwEdya taambuulaadulu osagina pidapa waapee kuupaadula nirmANamu cEyawalayunu,

iTlu waraaha mihirulacE raciyimcabaDina jalaargaLaSAstramu mugisenu.

the above matter - is तात्पर्य /सारांश of my previous post ;-  

kRtwaa waruNasya balim waTawEtasa keelakam siraa sthAnE|

kusumai@h gamdhai@h dhuupai@h sampuujya nidhaapayEt prathamamm|| 

& iti SrIwaraaha mihira kRtau bRhatsam hitaayaam -

jalaargaLa SAstra kathanam naama -

                   ...... ||  इति समाप्तम  || 

water world fine   

&
Link ;- Sage Varahamihira: He predicted water on Mars almost 1500 years ago ;
  Sage Varahamihira: He predicted water on Mars almost 1500 years ago